Dışarıdan alınan hormonlar, sigara, insülin direnci, alkol, kötü kalp damar sağlığı, yüksek kemik yoğunluğu ve saç ürünü kullanımı gibi faktörlerin meme kanseri riskini etkileyebileceğini belirten uzmanlar, doğum kontrol hapları ve menopoz sonrası hormon tedavisi kullanımı da meme kanseri riskini artırabileceğini açıkladı.
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. İsmail Hakkı Özerhan, “Doğum kontrol hapları ve menopoz sonrası hormon tedavisi kullanımı meme kanseri riskini artırabilir. Bu risk, sigara içenlerde daha yüksek olabilirken, diyabet ve kötü kalp damar sağlığı da risk faktörleri arasında yer alıyor. Özellikle kimyasal saç düzleştirici ve koyu saç boyası, meme kanserini tetikliyor” dedi.
Prof. Dr. İsmail Hakkı Özerhan, meme kanserinin gelişimine etki eden genetik, çevresel ve yaşam tarzı faktörlerini paylaşarak, erken teşhisin önemine dikkat çekti. Meme kanseri için birçok risk faktörü tanımlandığını belirten Prof. Dr. Özerhan, “Bu faktörlerden bazıları değiştirilebilirken bazıları ise değiştirilemiyor. Örneğin, meme kanserinin risk faktörleri arasında yaşın önemli bir rolü var. Hastalık genellikle 25 yaş altı kadınlarda nadir görülürken, 50 ila 69 yaş grubunda sıklığı artıyor. Yeni meme kanseri vakalarının yüzde 50’si bu gruptaki kadınlarda ortaya çıkıyor. Ayrıca, 40 yaş altındaki kadınların sadece yüzde 3’ü meme kanserinden dolayı hayatını kaybediyor” diye konuştu.
‘AİLEDE MEME KANSERİ ÖYKÜSÜ BULUNMASI RİSKİ ETKİLEYEN BİR FAKTÖR’
DHA’nın aktardığı habere göre, ailede meme kanseri öyküsünün bulunmasının riski etkileyen bir faktör olarak öne çıktığını söyleyen Prof. Dr. Özerhan, “Anne veya kız kardeş gibi birinci derece akrabada meme kanseri öyküsü varsa, meme kanseri riskini artırabilir. Ancak, meme kanseri tanısı konulan kadınların yalnızca yüzde 5 ila 10’unda bilinen bir genetik yatkınlık bulunuyor. Öte yandan, bilinen genetik risk faktörlerinin yokluğunda bile aile öyküsü, bilinmeyen genetik riskin veya ortak çevresel riskin varlığına işaret edebiliyor. Bu nedenle, meme kanseri riskinin değerlendirilmesinde aile öyküsü önemli bir kriterdir” ifadelerini kullandı.
‘BRCA MUTASYONLARI, ERKEKLERDE MEME KANSERİ RİSKİNİ ARTIRABİLİR’
Özerhan, sözlerine şöyle devam etti:
“BRCA1 ve BRCA2 mutasyonları, meme kanseri vakalarının yüzde 3 ila 8’inden, ailesel vakaların yüzde 15 ila 20’sinden sorumludur. Bu mutasyonlara sahip kadınların yaşam boyu meme kanseri riski yüzde 50-80 arasında değişir. BRCA1 mutasyonu taşıyan kadınların yaşam boyu yumurtalık kanserine yakalanma riski ise yüzde 40’tır. BRCA2 mutasyonları da erkek meme kanseri riskini artırmanın yanı sıra prostat, pankreas, safra kesesi, safra kanalı ve malign melanom gibi diğer kanser türleriyle de ilişkilidir.”
‘ERKEN TEŞHİS MEME KANSERİNİ ÖNLEMENİN BİRİNCİ YOLU’
Meme kanseri riskinin çeşitli yollarla azaltılabileceğini vurgulayan Özerhan, “Emzirme, ilk gebelikte 20 yaş altında olma, egzersiz yapma, antiöstrojen tedavi, daha önce risk azaltıcı meme ameliyatı olma, süt tüketimi, rahim ağzı kanseri geçmişi, düşük kemik mineral yoğunluğu, ilk adetin geç yaşta olması, anovulasyon -yumurtlama olmaması- ve erken menopoz meme kanseri riskini azaltabilen etkenler arasında bulunuyor. Elbette, erken teşhis meme kanserini önlemenin birinci yolu olmaya devam ediyor” diye konuştu.
Meme kanserinin teşhis aşaması hakkında da konuşan Özerhan, “Mamografi, ultrasonografi ve manyetik rezonans (MR) meme kanseri taramasında kullanılan görüntüleme yöntemleri arasında yer alıyor. Mamografi taramasının erken teşhiste faydası da ayrıca kanıtlandığı biliniyor. Ancak, herhangi bir teşhis yönteminde olduğu gibi kanser teşhisindeki tarama tekniklerinin de yararları ve zararları göz önünde bulundurulmalıdır” dedi. (HABER MERKEZİ)
